Czy mam depresję?
W niniejszym artykule będziemy eksplorować różnorodne aspekty depresji, jej typowe objawy, czynniki ryzyka oraz kroki, które możesz podjąć, aby uzyskać pomoc i wsparcie.
Depresja to złożone zaburzenie zdrowia psychicznego, które nie zna granic wieku, płci czy statusu społecznego. Jej wpływ może być dotkliwy i obejmować różnorodne sfery życia, w tym zdrowie fizyczne, relacje osobiste i osiągnięcia zawodowe. Aby zrozumieć, czy doświadczasz depresji, ważne jest poznanie typowych objawów, które mogą się pojawić. Od poczucia przytłoczenia i ciągłej zniechęcenia po zaburzenia snu, apetytu i koncentracji – depresja manifestuje się różnorodnie, zawsze jednak wpływając na jakość życia jednostki.
W Polsce cierpi na depresję około 1,2 miliona osób.
〰️
W Polsce cierpi na depresję około 1,2 miliona osób. 〰️
Depresja, jako jedna z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych na świecie, dotyka miliony ludzi w różnych grupach wiekowych i społecznych. Z informacji NFZ wynika, że w roku 2021 udzielono świadczeń związanych z diagnozą depresji jako głównego lub współistniejącego schorzenia dla 682 tysięcy pacjentów. Według informacji udostępnionych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, w roku 2021 refundowane leki przeciwdepresyjne zakupiło 1,5 miliona osób, co oznacza wzrost o 59% w porównaniu do roku 2013. Warto zwrócić uwagę na rosnącą liczbę młodych osób poniżej 18 roku życia, które otrzymały recepty na leki przeciwdepresyjne.
Zapoznaj się z danymi NFZ o depresji:
Depresja to nie tylko chwilowy smutek czy zły nastrój – depresja to stan, który głęboko wpływa na funkcjonowanie codzienne, relacje społeczne i jakość życia. Jednak rozpoznanie depresji nie zawsze jest łatwe, a wiele osób może mieć trudności z identyfikacją swoich dolegliwości jako objawów tego zaburzenia.
Zanim zdiagnozujesz siebie, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą zdrowia psychicznego, który pomoże Ci zrozumieć Twoje doświadczenia i zaleci właściwe podejście terapeutyczne.
DEPRESJĘ TRZEBA LECZYĆ
-
Diagnoza depresji opiera się na spełnieniu określonych kryteriów diagnostycznych określonych w międzynarodowych klasyfikacjach, takich jak Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10 lub ICD-11) oraz Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5).
Diagnoza depresji jest przeprowadzana przez wykwalifikowanego specjalistę, zazwyczaj psychiatrę, psychologa klinicznego lub lekarza rodzinnego.
-
Proces diagnozy może obejmować następujące kroki:
Wywiad i rozmowa z osobą: Specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad, w którym pyta o historię objawów, ich nasilenie, częstotliwość, trwanie i wpływ na codzienne funkcjonowanie pacjenta. Mogą być również pytania dotyczące innych problemów zdrowotnych, sytuacji życiowej, stresorów, stosowanych substancji, historii rodzinnej itp.
Badanie fizyczne: Lekarz może przeprowadzić rutynowe badanie fizyczne, aby wykluczyć inne możliwe przyczyny objawów, które mogą przypominać depresję.
Skalowanie objawów: Specjaliści mogą wykorzystać standardowe narzędzia diagnostyczne, takie jak kwestionariusze oceniające nasilenie objawów depresji. Przykłady to Skala Depresji Becka (BDI), Kwestionariusz Zdrowia Pacjenta-9 (PHQ-9) czy Hamilton Depression Rating Scale (HDRS).
Kryteria diagnostyczne: Diagnoza depresji opiera się na spełnieniu określonych kryteriów diagnostycznych określonych w międzynarodowych klasyfikacjach, takich jak Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10 lub ICD-11) oraz Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5).
Analiza kontekstu: Diagnoza uwzględnia analizę kontekstu społecznego, emocjonalnego i sytuacyjnego, aby lepiej zrozumieć przyczyny i wpływ depresji na życie pacjenta.
Współpraca i monitorowanie: Wprowadzenie planu leczenia, które może obejmować terapię psychoedukacyjną, terapię psychologiczną, farmakoterapię lub terapie alternatywne. Specjalista monitoruje postępy pacjenta i dostosowuje leczenie zgodnie z reakcją na terapię.
-
Wrdług klasyfikacji ICD-10, aby stwierdzić wystąpienie epizodu depresyjnego, przez conajmiej 2 tygonie muszą wystąpić dwa z poniższych objawów:
obniżenie nastroju (nie podlegający wpływowi wydarzeń zewnętrznym)
utrata zainteresowań i zdolności do radowania się, z czynności, które wcześniej sprawiały radość
zmniejszenie energii prowadzące do wzmożonej męczliwości i zmniejszenia aktywności
oraz dwa lub więcej spośród poniższych objawów:
osłabienie koncentracji i uwagi
niska samoocena i mała wiara w siebie
poczucie winy i małej wartości
pesymistyczne, czarne widzenie przyszłości
nawracające myśli o śmierci i samobójstwie
zaburzenia snu
zmniejszony apetyt.
Typowe objawy depresji mogą obejmować:
Objawy nastrojowe:
Stałe uczucie przytłoczenia, smutku i beznadziejności - przygnębienie.
Utrata zainteresowania życiem, hobby czy aktywnościami, które wcześniej sprawiały przyjemność.
Niskie poczucie wartości
Objawy fizyczne:
Problemy ze snem: Bezsenność lub nadmierna senność, trudności w zasypianiu lub wybudzaniu się.
Zmiany w apetycie: Nadmierna utrata apetytu lub przeciwnie - kompulsywne objadanie się.
Zmęczenie: Utrzymujące się uczucie zmęczenia i braku energii, mimo snu.
Pozostałe objawy:
Trudności w koncentracji: Problemy z koncentracją, pamięcią i podejmowaniem decyzji.
Izolacja społeczna: Wycofanie się z kontaktu z innymi, unikanie towarzystwa.
Czynniki ryzyka
Czynniki ryzyka, które mogą predysponować do rozwoju depresji, są równie zróżnicowane i obejmują genetyczne uwarunkowania, traumatyczne przeżycia, chroniczny stres czy nieprawidłowości w funkcjonowaniu mózgu. Ważne jest, poznanie historii osoby, aby lepiej zrozumieć kontekst i ewentualne podłoże dolegliwości.
W dalszej części artykułu, znajduje się szersze omówienie różnorodnych czynników ryzyka związanych z depresją, które warto uwzględnić w kontekście profilaktyki i leczenia depresji.
Czynniki Biologiczne:
Genetyka: Istnieje udowodniony wpływ genetyczny na podatność na depresję. Osoby, których rodzice lub rodzeństwo cierpią na depresję, są bardziej narażone na ryzyko rozwoju tego zaburzenia.
Zaburzenia neurochemiczne: Zmiany w poziomach neuroprzekaźników, takich jak serotonin, dopamina i noradrenalina, mogą wpływać na funkcjonowanie mózgu i związane z tym ryzyko depresji.
Czynniki Psychologiczne i Emocjonalne:
Historia traumy: Osoby, które doświadczyły traumy w dzieciństwie lub w późniejszym życiu, mogą być bardziej podatne na depresję.
Zdarzenia życiowe: Duże stresory życiowe, takie jak utrata bliskiej osoby, rozwód, problemy finansowe czy konflikty interpersonalne, mogą znacząco zwiększyć ryzyko wystąpienia depresji.
Czynniki Środowiskowe:
Warunki życia i stres: Narażenie na chroniczny stres związany z pracą, niezdolność do spełniania oczekiwań społecznych lub trudności finansowe może zwiększyć ryzyko depresji.
Izolacja społeczna: Brak wsparcia społecznego i poczucie osamotnienia mogą być czynnikiem ryzyka dla rozwoju depresji.
Styl Życia i Zdrowie Fizyczne:
Niewłaściwa dieta: Dieta uboga w niezbędne składniki odżywcze może wpłynąć na zdrowie psychiczne i zwiększyć ryzyko depresji.
Brak aktywności fizycznej: Regularna aktywność fizyczna wydziela endorfiny, które poprawiają nastrój. Brak ruchu może zwiększyć ryzyko wystąpienia depresji.
Nadużywanie Substancji:
Alkohol i narkotyki: Nadużywanie substancji psychoaktywnych może prowadzić do zaburzeń nastroju, w tym depresji.
Palenie tytoniu: Osoby palące papierosy mają zwiększone ryzyko rozwoju depresji.
Choroby i Stany Zdrowia:
Choroby przewlekłe: Pewne choroby, takie jak choroby serca, cukrzyca, choroby onkologiczne czy przewlekłe bóle, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia depresji.
Nierównowaga hormonalna: Fluktuacje hormonalne, takie jak te związane z menopauzą u kobiet, mogą wpływać na nastrój i zwiększać ryzyko depresji.
Historia Psychiatryczna:
Poprzednie epizody depresji: Osoby, które już miały epizod depresji, mają większe ryzyko ponownego wystąpienia tego zaburzenia.
Inne zaburzenia psychiczne: Obecność innych zaburzeń psychicznych, takich jak lęki czy zaburzenia osobowości, może zwiększyć ryzyko depresji.
Profilaktyka
regularna aktywność fizyczna
Spacerowanie i energiczny marsz stanowią formę ćwiczeń fizycznych, która jest niezwykle wszechstronna, łatwa do wprowadzenia, a przynosi zauważalne korzyści.
odpowiednie odżywiania
Prawidłowa dieta ma wpływ na poziom serotoniny, znanego jako "hormon szczęścia". Jeśli jesteś zainteresowany praktycznymi poradami i gotowymi przepisami, polecam odwiedzenie bezpłatnego portalu żywieniowego DASH Depresja, gdzie znajdziesz wiele cennych informacji:
https://diety.nfz.gov.pl
Zauważasz u siebie symptomy depresji i zastanawiasz się, co możesz zrobić?
Depresja nie jest walką, którą należy stoczyć w pojedynkę.
Kroki w Celu Uzyskania Pomocy i Wsparcia
Zweryfikuj swoje doświadczenia: Zastanów się nad swoimi uczuciami i obserwuj, czy objawy depresji występują przez dłuższy czas i wpływają na Twoje życie codzienne przez ostatnie 2 tygodnie.
Zwróć się o pomoc profesjonalną: Skonsultuj się z lekarzem rodzinnym, psychologiem lub psychiatrą, którzy mogą postawić diagnozę i zalecić odpowiednie leczenie.
Szukaj wsparcia bliskich: Nie bój się podzielić swoimi odczuciami z zaufanymi osobami, takimi jak przyjaciele czy rodzina.
Wartościowanie zdrowego stylu życia: Dbaj o regularną aktywność fizyczną, zdrową dietę, regularny sen i unikaj substancji psychoaktywnych.
W terapii depresji często stosuje się leki przeciwdepresyjne, szczególnie na początkowych jej etapach, a następnie kładzie się nacisk na pracę z terapeutą. Osoby borykające się z depresją mogą także skorzystać z grup wsparcia. W tych zespołach pacjenci spotykają się z innymi, którzy zmagają się z podobnymi wyzwaniami. Podczas takich spotkań uczestnicy mogą dzielić się swoimi doświadczeniami związanimi z chorobą, strategiami radzenia sobie oraz wzajemnie wspierać i motywować do walki.
